Ana içeriğe atla

Tarımsal Üretimde Geleneksel Yöntemlerin Ötesine Geçiş: Rejeneratif Tarım [Makale]

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM

Tarım Ekonomisi Dergisi | Derleme 
Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 2, 197 - 205, 27.12.2024
Merve Mürüvvet DAĞ [1], Hasan YILMAZ [1]
[1] Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, 32200, Çünür, Isparta, Türkiye

ÖZET

Amaç: Geleneksel tarım yöntemlerinin, doğal kaynakların aşırı kullanımı, sera gazı emisyonu, toprak sağlığı, toprak korunması, toprak erozyonu, biyoçeşitlilik kaybı ve su kirliliği gibi bazı çevresel sorunlara neden olduğu bilinmektedir. Bu negatif etkileri azaltmak ve gelecek nesillere sağlıklı bir dünya bırakmak için ortaya atılan çözümlerden biri olan rejeneratif tarım; toprak sağlığını, biyolojik çeşitliliği ve ekosistem hizmetlerini iyileştirmeyi amaçlayan, dışsal girdilere bağımlılığı azaltarak karbon tutulumu gibi ekosistem hizmetlerini artıran bir tarımsal üretim yaklaşımıdır. Bu çalışmada rejeneratif (yenileyici) tarım kavramına ilişkin yapılan tanımlar, rejeneratif tarım ile ilgili yapılan çalışmaların tarihsel gelişiminin incelenmesi, rejeneratif tarımın neyi amaçladığı ve sürdürülebilirlik ile ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Tasarım/Metodoloji/Yaklaşım: Bu amaç doğrultusunda, ikincil verilere ve literatüre dayalı bulgular sistematik olarak incelenmiş ve rejeneratif tarımın tanımı, amaçları ve kapsamları üzerine yapılan çalışmalar detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Bulgular: Çalışmada, rejeneratif tarımın temel amaçlarının; toprak koruma sistemlerinin geliştirilmesi, topraktaki besin maddesi miktarının artırılması, toprak yapısının iyileştirilmesi ve biyoçeşitliliğin artırılması olduğu sonucuna varılmıştır. Rejeneratif tarımla ilgili yapılan çalışmaların sayısı, özellikle son on yılda belirgin bir şekilde artmıştır. Yapılan araştırma sonucunda bu yaklaşımın, iklim değişikliğine uyumu kolaylaştırdığı, tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanmasına, çevresel sürdürülebilirlik ve tarımın gelecekteki arz güvenliğini sağlama üzerine olumlu etkilere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Rejeneratif tarım yaklaşımının benimsenmesi ve çevre dostu tarımsal üretim tekniklerinin uygulanması ile daha sürdürülebilir bir tarımsal üretime ulaşabilmek mümkün olabilecektir.

Özgünlük/Değer: Literatürdeki çalışmaların çoğunun, rejeneratif tarım kavramını ve bu kavram kapsamında toprak kalitesinin artırılmasını incelediği belirlenmiştir. Bu çalışmada; rejeneratif tarım kavramına ilişkin yapılan tanımların, rejeneratif tarım ile ilgili yapılan literatür çalışmalarının tarihsel gelişiminin incelenmesi, rejeneratif tarım amaçları ve sürdürülebilirlik ile ilişkisinin ortaya konulması diğer çalışmalardan farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Rejeneratif tarım, sürdürülebilirlik, tarımsal üretim, toprak sağlığı

SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu çalışma, günümüzde şiddeti artan küresel ısınmanın yol açtığı iklim değişikliğine uyumu kolaylaştırıcı, sera gazı emisyonunu azaltıcı etkisi olan ve gelecekte üzerinde daha fazla çalışma yapılması beklenen rejeneratif tarımın öneminin ve potansiyelinin altını çizerek, Türkçe literatüre katkı sağlayarak ülkemizdeki bilinirliğinin artmasına, tanım olarak anlaşılmasına, farklı disiplinler arası çalışmalara yönelik gelecekteki araştırmalar ve politika geliştirme çalışmaları için bir temel oluşturmayı amaçlamıştır.

Rejeneratif tarım doğal süreçlere dayanan bir tarımsal üretim stratejisidir. Toprak sağlığının iyileştirilmesi ve korunması, biyoçeşitliliğin artırılması ve çevresel sürdürülebilirlik gibi belirli amaçları barındırmaktadır. Bu çalışmada, geleneksel üretim yöntemlerinin çevresel etkilerine odaklanarak rejeneratif tarım ile ilgili yapılan çalışmaların tarihsel gelişimi, rejeneratif tarımın amaçları ve sürdürülebilirlik ile ilişkisi incelenmiştir. Yaklaşık son 10 yıldır rejeneratif tarım ile ilgili yapılan çalışma sayılarındaki artış, bu yaklaşımın daha fazla kabul gördüğünü göstermektedir.

Rejeneratif tarım, sürdürülebilir tarımın bir alt kümesidir. Bu yaklaşımın temel amacı çevresel ve sosyal maliyetleri gözeterek doğal kaynakların kendini yenileyebilme potansiyelinin korunması ve tarımsal ekosistemlerin geliştirilmesidir. Yapılan araştırma sonucunda bu yaklaşımın, tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanmasına ve çevresel sürdürülebilirlik ve tarımın gelecekteki güvenliğini sağlama üzerine olumlu etkilere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu yaklaşımın benimsenmesi ve uygulanması hem çiftçilerin hem de çevrenin durumunu iyileştirebilecek bir potansiyele sahiptir. Ancak, bu amaçlara ulaşmak için uluslararası iş birliği ve politika desteği gerekmektedir. 

Rejeneratif tarım temel olarak toprak sağlığının korunması, toprak flora ve faunasını da içeren biyoçeşitliliğin de korunarak toprağın verim kabiliyetinin uzun süreli sağlanması çalışmalarını kapsamaktadır. Ancak bu şekilde sürdürülebilir tarım ve gıda güvencesinin sağlanabilmesi mümkün olabilecektir. Bu sayede çiftçiler çevresel ve ekonomik risklere karşı daha dirençli hale gelebileceklerdir. Bu anlamda somut bir öneri olarak, Türkiye’de özellikle ikinci ürün tarımının yapıldığı bölgelerde toprak sağlığını bozan yoğun kimyasal gübre kullanımın ve anız yakmanın önlenmesi, azaltılmış toprak işleme tekniklerinin kullanımı, yanlış sulama tekniklerinin terkedilmesi toprak sağlığı açısından önem arz etmektedir. Bu yönde denetleyici ve düzenleyici tarım çevre politikalarının tasarlanması, rejeneratif tarım konusunda atılacak önemli adımlar olacaktır.

Türkiye’de tarım çevre ilişkileri bakımından daha sürdürülebilir bir tarımsal üretim ve gıda güvencesi için iklim değişikliğine adaptasyonu kolaylaştırıcı, toprak ve su kaynaklarını koruyucu üretim tekniklerinin uygulandığı bir tarımsal üretim yaklaşımı olan rejeneratif tarım uygulamaları hakkında yayım elemanları ve çiftçiler için tarımsal eğitim ve yayım programlarının hazırlaması ve uygulanması önem arz etmektedir.

MAKALENİN TAMAMI ⬇️

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com

TARIMSAL ÜRETİMDE GELENEKSEL YÖNTEMLERİN ÖTESİNE GEÇİŞ: REJENERATİF TARIM | Tarım Ekonomisi Dergisi, 2024 | Derleme | Merve Mürüvvet DAĞ, Hasan YILMAZ - www.KORUYUCUTARIM.com
Kaynak:

PDF Dosyası:

PDF Görüntüleyici ⤵️

MAKALENİN PDF DOSYASI AŞAĞIDA GÖRÜLMÜYORSA SAYFAYI TEKRAR YÜKLEMEK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN. (Bazı cihazlarda PDF görüntüleyici açılmayabilir.)

 

En çok okunan yayınlar

BUÜ’de TÜMBİFED Uluslararası Sürdürülebilir Tarım Zirvesi Düzenlendi

BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ’NDE TÜMBİFED ULUSLARARASI SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM ZİRVESİ DÜZENLENDİ Bursa Uludağ Üniversitesi’nde (BUÜ) düzenlenen Uluslararası Sürdürülebilir Tarım Zirvesi ’nde, Türk dünyasının tarımda küresel güç olma vizyonu ele alındı. Fen-Edebiyat Fakültesi’nde gerçekleştirilen programa BUÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cafer Çiftci, Tarım Eski Bakanı Faruk Çelik, TÜMBİFED Başkanı Mehmet Hüsrev, bürokratlar, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, akademik ve idari personel ile çok sayıda öğrenci katıldı. Programda konuşan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cafer Çiftci; “Önemli bir programa ev sahipliği yapıyoruz. Günümüzde tarım, dünyanın geleceği açısından en önemli konuların başında geliyor. Tarih içerisinde gıda arzının güvenliği olmuştur. Bu gıda arzının güvenliği mevzusu, gelecekte iklim değişikliği, suyun giderek azalması ve nüfusun hızlı artışı sebebiyle büyük bir problem olarak gözüküyor. Tahminlere göre 2050 yılında dünya nüfusu 10 milyar olacak. Bu nüfusu beslemek, ia...

Balıkesir Çiftçi Eğitim Merkezi BAÇEM’den Uygulamalı Agroekolojik Tarım Kursu [Son Başvuru Tarihi 23 Nisan 2025]

BAÇEM’den Uygulamalı Agroekolojik Tarım Kursu Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın’ın sürdürülebilir tarım ı geliştirmek adına çiftçiye verdiği destekler, BAÇEM tarafından üreticilere yönelik eğitici kurslarla destekleniyor. Tarımda doğru yöntemler ve ekolojik uygulamaları geliştirmek amacıyla Balıkesir Çiftçi Eğitim Merkezi (BAÇEM) Uygulamalı 1. Agroekolojik Tarım Kursu’nu başlatıyor. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Balıkesir Çiftçi Eğitim Merkezi (BAÇEM) Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın’ın çiftçi destekleriyle tarımı sürdürülebilir hale getirmek amacıyla yaptığı çalışmaları üreticilere yönelik eğitim çalışmalarıyla destekliyor. Bu kapsamda “ Uygulamalı 1. Agroekolojik Tarım Kursu ” düzenleyen BAÇEM , tarla tarımını bilimsel prensiplerle genişleterek Balıkesir’deki tarımın kalitesini artırmayı amaçlıyor. SON BAŞVURU TARİHİ 23 NİSAN Sürdürülebilir, doğayla uyumlu tarımsal üretimi desteklemek ve bu konuyu yaygınlaştırıp öncülük etmek üzere BAÇEM t...

İstanbul Üniversitesi Tarımsal Sürdürülebilirlik Sertifika Programı

TARIMSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK SERTİFİKA PROGRAMI Tarımsal sürdürülebilirlik, tarım faaliyetlerinin uzun vadede çevresel, ekonomik ve sosyal açıdan dengeli ve sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlayan bir yaklaşımdır. Eğitim Tarihleri SON BAŞVURU TARİHİ : 11 Nisan 2025 • Eğitim Tarihleri: 5 Nisan - 5 Mayıs • Sınav Tarihleri: 30 Nisan - 5 Mayıs • Eğitim Süresi: 1 AY Öne Çıkanlar • Üniversite Onaylı e-Devlet'te Sorgulanabilir Belge • Bilgisayar, Telefon ve Tabletten Erişim • Sektör İhtiyaçlarına Uygun Gelişim Programları Tarımsal Sürdürülebilirlik Nedir? Tarımsal sürdürülebilirlik, doğal kaynakları koruyarak, çevresel etkileri azaltarak ve ekonomik olarak verimli bir şekilde tarım yapma pratiğidir. Bu kavram, uzun vadeli tarımsal üretim sistemlerinin sağlıklı, çevre dostu ve toplum yararına olmasını sağlar. Tarımsal Sürdürülebilirlik Sertifika Programı, katılımcılara tarım sektöründeki sürdürülebilir uygulamaları ve stratejileri öğretir. Bu eğitim, çevreyi koruma, kaynakları verimli ku...

Giresun'da Sürdürülebilir Tarım ve Finansman Semineri | 14 Mayıs 2025

Sürdürülebilir Tarım ve Finansman Semineri 🗓 14 Mayıs 2025, Çarşamba  ⏰️ 14:00 📍Giresun Ticaret ve Sanayi Odası / 3. Kat Toplantı Salonu 🌐 https://giresuntso.org.tr/surdurulebilir-tarim-ve-finansman-semineri/ Giresun Ticaret ve Sanayi Odası (GTSO), Giresun Ticaret Borsası, Bulancak Ticaret ve Sanayi Odası, Giresun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ve Giresun Ziraat Odası iş birliğiyle önemli bir toplantı düzenleniyor. 14 Mayıs 2025 Çarşamba günü saat 14.00’te Giresun Ticaret ve Sanayi Odası’nın 3. Kat Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilecek toplantının ana başlığı “ Sürdürülebilir Tarım ve Finansman ” olacak. Toplantının konuşmacısı olarak AGRO Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) Yöneticisi Dr. Murat Bolat yer alacak. Organizatör kurumlar, tüm üretici, çiftçi, girişimci ve sektör temsilcilerini toplantıya davet ederek, sürdürülebilir ve yenilikçi tarım uygulamaları konusunda iş birliğini artırmayı hedefliyor. Giresun Tic...

2. Sürdürülebilir Tarım Çalıştayı | Islah ve Yetiştiricilikte Yeşil Yaklaşımlar | 28 - 29 Nisan 2025 | Yozgat

2. SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM ÇALIŞTAYI 'Islah ve Yetiştiricilikte Yeşil Yaklaşımlar' Tarih : 28 - 29 Nisan 2025 Zaman : 10.00 Yer : Yozgat Bozok Üniversitesi, Erdoğan Akdağ Kongre ve Kültür Merkezi, Yozgat Kaynak : https://bozok.edu.tr/etkinlik/etkinlik/3156   ▼ Diğer Etkinlikler ▼   https://www.koruyucutarim.com/p/etkinlikler.html  

Ağır Metal Kirliliği ve Kenevir Bitkisinin (Cannabis sativa L.) Fitoremediasyon Yönteminde Kullanılabilirliği [Makale]

2. ULUSLARARASI 19 MAYIS YENİLİKÇİ BİLİMSEL YAKLAŞIMLAR KONGRESİ Uygulamalı Bilimler 27 - 29 Aralık 2019 Samsun, Türkiye AĞIR METAL KİRLİLİĞİ VE KENEVİR BİTKİSİNİN ( Cannabis sativa  L.) FİTOREMEDİASYON YÖNTEMİNDE KULLANILABİLİRLİĞİ Zir. Müh. Rıza PASLI 19 Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Doç. Dr. Selim AYTAÇ 19 Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Zir. Müh. Derya AKSOY 19 Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Özet Özellikle sanayi devrimiyle başlayan ve günümüzde de hızla devam eden üretimde büyüme indeksi, artan nüfusun zorunlu ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik başlamış olsa da beraberinde birçok sorun getirmiştir. Özellikle, kaynağı endüstriyel atıklar olan (Madensel, Endüstriyel katı, sıvı ve gazlar, suni gübreler, pestisitler, egzoz gazları) ve bölgede bulunan kayaçların çözünerek içerisinde barındırdığı ağır metallerin yer altı sularına karışması sonucu oluşan metal birikimi çevre sağlığı için hayati önem teşkil etmektedir. Toprakta ve yer altı sularında biriken...

Ulusal Tarım Öğrenci Kongresi Akdeniz Üniversitesi’nde Coşkuyla Gerçekleştirildi

ULUSAL TARIM ÖĞRENCİ KONGRESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ’NDE COŞKUYLA GERÇEKLEŞTİRİLDİ  Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 7-9 Mayıs tarihleri arasında 14. Ulusal Tarım Öğrenci Kongresi ’ne ev sahipliği yaptı. Türkiye genelinden 30 farklı üniversiteden gelen yaklaşık 700 öğrencinin katıldığı kongre, büyük bir katılım ve coşkuyla tamamlandı. TARIMIN GELECEĞİ MASAYA YATIRILDI Tarım alanındaki güncel konuların ele alındığı kongrede, sürdürülebilir tarım , iklim değişikliğinin tarıma etkileri, dijital tarım uygulamaları, tarımsal üretimde gençliğin rolü gibi birçok başlık üzerinde sunumlar ve paneller gerçekleştirildi. Öğrenciler, akademisyenler ve sektör temsilcileri arasında bilgi alışverişinin sağlandığı etkinlik, aynı zamanda gençlerin tarım alanındaki yenilikçi fikirlerini paylaşmaları için önemli bir platform oluşturdu. BİZ DÜNYAYI BESLİYORUZ Kongrenin açılış konuşmasını yapan Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Cengiz Toker ziraat mühendisliğinin tarihsel ve güncel ön...

İzmir Bornova’da Yeşil Dönüşüm

İzmir Bornova Belediyesi, Pınarbaşı’nın ardından 52 kadına üretim yapma imkanı sağlayacak ikinci Kent Bostanı ’nı Koşukavak Mahallesi’nde açacak. Yeni bostan için kuralar çekildi. Ayrıca STORMLOG Projesi kapsamında Kent Bostanı’ndan yararlanan vatandaşlara iklim değişikliği, su yönetimi ve verimli tarım konularında eğitim verildi. Belediye Başkanı Ömer Eşki, projenin yerel üretimi güçlendirmek ve sağlıklı gıdaya erişimi artırmak amacıyla farklı mahallelerde yaygınlaştırılacağını belirtti. Bornova Belediyesi, Kent Bostanları projesini büyüterek ikinci bostanı Koşukavak  Mahallesi’nde hayata geçiriyor. Daha önce Pınarbaşı’nda başlatılan ve büyük ilgi gören proje, bu kez 52 kadının üretime katılımıyla genişliyor. Kura çekimiyle belirlenen katılımcılar, kendilerine tahsis edilen 25 m²'lik parsellerde yazlık sebze üretimine başlayacak. İklim Dirençli Kentler için örnek proje Bornova Belediyesi, STORMLOG Projesi kapsamında Sivil Toplum Kuruluşları Yerleşkesi’nde kent bostanlarında akt...